14 czerwca 2013
Cazs czytania: 3 minut
Odkąd Thomas Edison opatentował w 1879 roku żarówkę elektryczną, funkcja sztucznego oświetlenia ewoluowała od podstawowej walki z mrokiem i wampirami, przez podniesienie bezpieczeństwa na ulicach miast, aż do aranżacji światłem wszelkich przestrzeni zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynków i pomieszczeń.
Same źródła światła również uległy urozmaiceniu – dawno już Edisonowska żarówka przestała być ich najbardziej wyrafinowanym przedstawicielem, a do głosu doszły lampy metalohalogenkowe, lampy sodowe czy bardzo popularne obecnie diody LED. Każde ze źródeł w połączeniu z odpowiednią optyką daje nieograniczone możliwości iluminacji.
Właśnie szerokie spektrum zastosowań urządzeń oświetleniowych, pozwoliło im zstąpić z podestów scenicznych teatrów, sal klubowych czy potężnych estrad na parkiety sal bankietowych, hal wystawienniczych czy do hotelowych foyer. Niejednokrotnie cała armia różnej maści lamp, między którymi różnice są dla laickiego oka niezauważalne, a w rzeczywistości ogromne, współpracuje z systemem nagłośnienia, scenografią, detalami obiektu oraz ludźmi, dając niesamowity efekt „WOW” – kluczowy element event marketingu.
Kiedy budżet imprezy nie przygniata swą wielkością, a wręcz wymaga głębokiego skłonu, aby go w ogóle dostrzec, oświetlenie jest doskonałą alternatywą dla klasycznej scenografii.
Odpowiednie doświetlenie architektury czy wykorzystanie możliwości „projekcyjnych” urządzeń inteligentnych powoduje, że gdy realizator światła opuści potencjometry w konsolecie, a promienie słońca wedrą się do obiektu, ostatni goście mają wrażenie, że są w zupełnie innym miejscu niż byli jeszcze przed chwilą.
Na temat scenografii świetlnej można napisać esej. Świat dąży jednak do miniaturyzacji, więc ja również postawię na kompresję informacji. Oświetlenie scenograficzne można podzielić na dwa rodzaje: światło odbite, padające na obiekt oraz światło emitowane przez obiekt.
W pierwszym przypadku, mowa o typowych urządzeniach służących do oświetlania – lampach. Lampy dzielą się m.in. na żarowe, wyładowcze czy ledowe (ze względu na źródło światła) jak również na konwencjonalne i inteligentne (ze względu na ruchomość źródła, optykę itd.). Dzięki odbiciu emitowanej przez źródło światła smugi od obiektu można uwypuklić jego strukturę, podkreślić lub przygasić czy nawet zmienić kolor, wyróżnić na tle innych elementów lub zupełnie ukryć. Najlepszym tego przykładem jest oświetlenie architektoniczne.
Zbudowane z czerwonej cegły lub pobielone wapnem zabytkowe pałace, zamki, dworki czy emanujące industrialną szarością betonu przestrzenie fabryk i hal produkcyjnych, mają jedną wspólną cechę istotną z punktu widzenia projektowania oświetlenia – zróżnicowaną strukturę. Bogactwo załamań, filarów, łuków, belek stropowych czy elementów maszyn, których lata świetności już dawno przeminęły – wszystko to daje ogromne pole popisu dla light designerów. Odpowiednie oświetlenie detali pozwala nie tylko na uwypuklenie najciekawszych elementów pomieszczenia, ale również stanowi doskonały zabieg maskujący niedoskonałości.
Często również scenografia eventowa nie może obyć się bez odpowiedniej dawki światła. Wiele konstrukcji scenograficznych projektowanych jest w sposób nadający im tylko określoną formę, a jej dopełnieniem ma być światło, które uwypukla a nawet ożywia daną bryłę.
Scenografia świetlna pozwala również na modyfikację otaczającej nas przestrzeni. Najprostszym i najpopularniejszym przykładem jest wykorzystanie urządzeń szerokokątnych w niskich pomieszczeniach, gdzie odpowiednie ich ustawienie i kalibracja pozwala na optyczne podniesie sufitu. Natomiast punktowe oświetlenie nisko położonych elementów w wysokich halach pozwala nieco zawęzić przestrzeń i ukameralnić wnętrze. Innym zabiegiem jest oświetlanie z góry poszczególnych obiektów np. stołów, które w całej przestrzeni tworzą aurę tajemniczości. Wyłaniająca się z ciemności, przejaskrawiona wręcz biel obrusów daje niesamowity efekt.
Przy planowaniu oświetlenia należy zwrócić szczególną uwagę na kolorystykę i rodzaj iluminowanej powierzchni. Ciemne kolory oraz matowe powierzchnie pochłaniają światło. Kolory jasne, a w szczególności biały odbija większą jego część. Zmorą każdego light designera jest wybieg pokazu mody pokryty materiałem, który określają trzy słowa: hips, biały, połysk.
Stosunkowo młodym, lecz prężnie rozwijającym się rodzajem oświetlenia scenograficznego są elementy, które poprzez swoją bryłę, materiał użyty do ich produkcji oraz zamontowane w nich źródło światła aranżują przestrzeń w niebanalny sposób. Ponadto posiadają też funkcje utylitarne. Mowa tu o meblach eventowych. Donice, bary, regały, lampki stołowe i wiszące czy jakże popularne ostatnio „kubiki”, służące za siedziska lub stoliki, podbijają serca scenografów i event managerów. Stanowiąc niejednokrotnie główne źródło światła, są gotowym elementem wypełniającym przestrzeń efektownie oraz efektywnie. Obok dużej grupy mebli praktycznych znajdziemy również takie, które przyciągają uwagę designem, a odpowiednie ich umieszczenie pozwala na osiągnięcie zamierzonego efektu „WOW”. Są to m.in. kule o zróżnicowanych średnicach, które mieszczą się w ramach od 30 do120 cm.
Należy wspomnieć, iż oświetlenie scenograficzne ma wiele wspólnego z psychofizjologią widzenia. Warto zatem kreować oświetlenie przestrzeni w taki sposób, aby wywoływać określone nastroje, reakcje i odczucia, a co za tym idzie wpływać na pozytywny odbiór marki i produktu. Zapewne znajdą się tacy, którzy w tym momencie powiedzą: manipulacja! Nie należy popadać w paranoję. To po prostu nowoczesny marketing.
Zastosowań urządzeń oświetleniowych jest wiele. U podstaw sukcesu leży nie tylko dobrej jakości sprzęt. O jakości i wielkości firmy light designerskiej stanowią także jej ludzie, ich wiedza, poczucie estetyki, punktualność, elastyczność, zdolność komunikacji. Doświadczony i wyszkolony realizator jest ważny – to on finalnie zarządza hordą punktów świetlnych, których nierzadko jest kilkaset. To jednak monterzy dostarczają mu pola do „zabawy”, a technicy czuwają nad poprawnym działaniem. Odpowiednie dobranie ekip technicznych jest kluczem do powodzenia dobrze wykreowanego i zaplanowanego eventu, a także spokojnego snu event managera. Czego sobie oraz wszystkim w branży eventowej życzę.
Autor: Michał Olszewski, GRODA Aranżacja Realizacja Światła
Artykuł ukazał się w Nr 1 magazynu Event Manager News (czerwiec 2013) – ZOBACZ archiwalne wydania magazynu
Zdjęcie na okładce autorstwa: GRODA Aranżacja Realizacja Światła
